توجه کودکان به خودشان در سنین پایین امری کاملا طبیعی است؛ میزان توجه و تمرکز کودکان بر خودشان، همزمان با بزرگتر شدن آن ها بیش تر از پیش می شود، زیرا کودک در جمع های مختلف حضور پیدا می کند و به خودش شناخت پیدا می کند؛
همچنین برای این که بتواند با جمع ارتباط برقرار کند و با آن ها هماهنگ شود، باید بتواند بر خودش و رفتارش تمرکز و تسلط کنند، زیرا کودکان از این که رفتار متفاوت از جمع نشان دهند و عجیب و غریب به نظر برسند، بیزار هستند.
این دوره از رشد کودکان که آن ها تصور می کنند در مرکز توجه قرار دارند، دوران «مخاطب خیالی» نامیده می شود و در این دوران از رشد، توجه بیش از حد کودک به خودش کاملا عادی و طبیعی است. اما این رفتار و تمرکز نباید به خودخواهی تبدیل شود، پس اگر در کودک خود متوجه علائم خودخواهی شوید باید آن را ریشه یابی کرده و برای اصلاح این رفتار اقداماتی انجام دهید.
در این بخش از مشاورانه به بررسی علل رفتار خودخواهانه ی کودک و راهکارهای موثر در رفع آن خواهیم پرداخت.
دلایل رفتار خودخواهانه کودک
دلایل زیادی برای به وجود آمدن رفتار خودخواهانه در کودک وجود دارد. والدین باید ابتدا دلیل این رفتار را پیدا کنند و سپس در مورد اصلاح آن اقداماتی انجام دهند. در زیر برخی از مهم ترین دلایلی که باعث بروز خودخواهی در کودک می شوند را بیان می کنیم.
محبت بیش از اندازه ی والدین به کودک باعث ایجاد رفتارهای خودخواهانه در کودک می شود. والدینی که برای نشان دادن محبتشان به کودک، یا به دلیل احساس گناه از اشتباهی که مرتکب شده اند و جبران آن، بیش از حد به او محبت می کنند، باعث ایجاد خودخواهی در فرزندشان خواهند شد.
یکی از عوامل مهم دیگر در بروز چنین رفتاری در کودک، نادیده گرفته شدن کودک است.کودکی در زمان ناراحتی و عصبانیت به اندازه کافی توجه از دیگران دریافت نکرده باشد، خودش برای رفع نیاز به محبت و توجه، تلاش می کند و این کار را با تمرکز کردن بر آن چه خودش می خواهد و نادیده گرفتن بقیه انجام می دهد.
تقلید از رفتار والدین نیز یکی از دلایل بروز چنین رفتاری در کودک است. والدین الگوی اصلی کودکان هستند، پس والدین خودخواه، کودکانی خودخواه تربیت خواهند کرد.
والدینی که ارزش های اخلاقی مثل همدلی و مهربانی را به کودک خود نمی آموزند نیز به صورت غیر مستقیم خودخواهی را در آن ها به وجود می آورند.
کودکی که نسبت به خواهر و برادر خود، حسادت دارد نیز احتمالا رفتارهای خودخواهانه بروز خواهد داد.
کودکی که هوش عاطفی پایینی دارد نیز نمی تواند رفتار و احساسات درست را شناسایی کند، در نتیجه رفتارهای نامطلوبی مثل خودخواهی در او به وجود خواهد آمد.
زمانی که به همه خواسته های کوچک و بزرگ کودک، پاسخ داده می شود و همچنین او یاد گرفته است که در صورت شنیدن پاسخ منفی از والدین، با گریه، قهر یا فریاد زدن به خواسته ی خود برسد نیز احتمالا در آینده به کودکی خودخواه تبدیل خواهد شد.
رفتار مناسب با خودخواهی کودک
اگر شما هم فرزندی دارید که رفتارهایی خودخواهانه دارد، در قدم اول باید بدانید که این یک مشکل رفتاری است که برای حل آن صبوری لازم است و اگر اقدامات مناسب برای حل آن را انجام ندهید، خود به خود رفع نخواهد شد.
منبع:کانون مشاوران ایران-ریشه ی خودخواهی کودک شما و راه حل صحیح آن
