روان شناسان و مشاوران و حتی معلمانی که با روان شناسی آشنایی دارند؛ گزارش می دهند که در بین انواع مختف مشکلات نوجوانان وجوانان، چه مشکلات و مسائلی که از جوانان می شنوند و یا در رفتار های آنان مشاهده می کنند، اکثرا ارزشیابی غیرمنصفانه ی آنان از مشکلاتشان مشاهده می شود.

نگرش های خود کم بینی در بین بزرگسالان هم بسیار مشاهده می شود ، که متاسفانه اکثر آن ها به عموان جنبه های بهنجار زندگی افراد به نظر می آیند. برای اینکه چرا احساس حقارت تا این اندازه عمومیت دارد، چندی از دلایل نیز وجود دارد: 1) یک علت اصلی آن است که اغلب جوامع و فرهنگ ها موفقیت مدار می باشند، و بر پیروزی و توفیق فرد ارج بسیاری می نهد. همه ی ما این انتظار را داریم که بهترین نمرات را در امتحانات بگیریم،از خودبهترین پیشرفت و کارایی را در کارمان نشان بدهیم، در مسابقه هایی که شرکت می کنیم، برنده شویم ، و در هر صورت هریک از کا می خواهیم که به گونه ای، چیزهایی که مزیت ما را بر بقیه نشان می دهد، جهت ارائه به دیگران داشته باشیم.

برای مطالعه بیشتر:

رفتارهای نابهنجار در نوجوانان

نوجوان ناسازگار

2) هر کدام از ما، از زمان تولد تا کنون دائما در زمینه های گوناگون و مختلفی همچون: زیبایی قد و هیکل، میزان هوش، پیشرفت مدرسه ای، قدرت ماهیچه ای، درستی و صداقت، و هزاران مورد دیگر، مورد ارزیابی با دیگران قرار می گیریم. علاوه بر آن هر کدام از ما، در جریان جنگیدن برای رسیدن به ایده آل هایمان دائمأ خود واقعی خویش را با خود ایده آل مقایسه و ارزیابی می کنیم و این عمل را حتی با آگاهی از این که احتملا این کار غیرمنصفانه می باشد انجام می دهیم. نوجوان؛ در حد یک ورزشکار حرفه ای، موفقیت ورزشی را از خود انتظار دارد ، و در پیشرفت های تحصیلی که براساس معیار های والدین ارزیابی می شود، در کلاس در احساس حقارت می کند؛ زیرا  توانایی آن را ندارد که مطلب یا کاری را به صورت داوطلبانه انجام بدهد و یا حتی در مورد آن سخن بگوید، که کسی دیگری بهتر از او این کار را انجام ندهد یا در مورد ان سخن نگوید. از آن جایی که بسیاری از نوجوانان معمولا مفاهیم غیر واقع بینانه و تخیلی را از توانایی ها و سطح آرزوهای خود دارند، زمانی که به آرزوها و هدف های خود نمی رسند، احساس بی کفایتی و حقارت به آنان دست می دهد .

3) علاوه بر این، دیگر دلایلی که برای احساس حقارت می توان بیان کرد این است که؛ ما بیشتر در مورد احساسات خود آگاهی داریم تا درمورد احساسات بقیه، زیرا ما تنها احساسات سطحی آنان را مشاهده می کنیم و نیزتظاهرات رفتاری و پوشش ظاهری آنان را در نقش بازی کردن می بینیم.

منبع  : کودک و نوجوان-احساس حقارت و خودکم بینی در نوجوانان