تکنیک افزایش تاب آوری در روانشناسی

شاید برای شما هم این اتفاق افتاده باشد که با خانواده ای برخورد کرده باشید که محیطی پرچالش و پر استرس داشته اند و اعضای آن در معرض آسیب های زیادی قرار داشته اند.

ولی با این وجود فرزندانی موفق از دل این خانواده ها بیرون آمده و این موفقیت در ذهن همه سوال ایجاد کرده و باعث شده که همگان در گفت و گوهای روزمره خود از فرزند یا فرزندان این خانواده برای دیگران مثال بزنند و داستان را اینگونه تعریف کنند که با وجود مشکلات خانوادگی زیاد، این فرزند بسیار موفق و همه چیز تمام شد.

حتی ممکن است این اتفاق را یک معجزه بدانید یا اینکه آن فرد را دل خود تحسین کنید و با خود بگویید چقدر آدم توانمندی بوده که با وجود مشکلات به این وسیعی توانسته است اینطور پیشرفت کند و خود را از آسیب های پیش رو مصون نگه دارد، در واقع ممکن است شما در ذهن خود او را فرد توانمند و قوی بدانید ولی دقیقا ندانید که این توانمندی از چه نوعی است و چه نام دارد.

این توانمندی همان مهارت تاب آوری است، وجود مهارت تاب آوری در اینگونه افراد باعث شده است که با وجود مشکلات و استرس های محیطی بتوانند به مسیر خود ادامه دهند و آسیب کمتری ببیند و البته بسیار پیش می آید که فرزندان یک خانواده بسیار متفاوت از یکدیگر در برابر مشکلات خانوادگی واکنش نشان می دهند و ممکن است فردی با وجود کوچکترین مشکلی احساس درماندگی کند و آسیب های زیادی به وی وارد شود، در اینگونه شرایط می توانیم بگوییم که تاب آوری فرد بسیار پایین است.

تعریف تاب آوری
تاب آوری، یک فرایند، توانایی یا پیامد مقابله موفقیت آمیز با شرایط تهدید کننده است. به بیان دیگر تاب آوری، مقابله مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است.

البته تاب آوری، تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدیدکننده نیست و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نمی باشد، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامونی خود است.

می توان گفت تاب آوری، توانمندی فرد در برقراری تعادل زیستی – روانی در شرایط خطرناک است.

مولفه های تاب آوری چیست؟
تاب اوری دارای سه مولفه شناختی – هیجانی و رفتاری است.

مولفه شناختی
شامل افکار و نوع تفسیر فرد از یک واقعه و اتفاق است.

در واقع نوع افکار فرد در چگونگی واکنش نشان دادن به آن موقعیت بسیار مهم است. اگر فرد همیشه عادت به این داشته باشد که وقایع و اتفاقات را به بدترین شکل ممکن تفسیر کند و اینطور تصور کند که اتفاقی که افتاده هیچ راه حلی ندارد قطعا احساس درماندگی می کند و به همین دلیل در چنین شرایطی آسیب های روانی زیادی متوجه وی هستند، در مقابل افکار مثبت و تحلیلی باعث می شود که قبل از هر نوع سوء برداشتی از اتفاق، تحلیل و ارزیابی شرایط و نحوه  مقابله درست با آن شرایط صورت بگیرد.

منبع:مرکز مشاوره و روانشناسی مشاورانه-تکنیک افزایش تاب آوری و تحمل سختی در روانشناسی