پرورش کودک خلاق یکی از مهمترین مهارتهای زندگی است که در تمام زمینههای زندگی از جمله تحصیل، کار، روابط اجتماعی و حتی سلامت روان نقش مهمی ایفا میکند. پرورش خلاقیت در کودکان از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا در این دوران ذهن کودکان باز و آماده پذیرش ایدههای جدید است. در این مقاله، ۱۰ راهکار طلایی برای پرورش خلاقیت کودکان ارائه شده است.
پرورش کودک خلاق را میتوان توانایی تولید ایدههای جدید و نوآورانه تعریف کرد. خلاقیت یک مهارت است که میتوان آن را با تمرین و تلاش پرورش داد. کودکان به طور طبیعی خلاق هستند، اما با رشد و بزرگتر شدن، ممکن است خلاقیت آنها تحت تأثیر عوامل مختلف مانند محیط، آموزش و پرورش و حتی والدین قرار گیرد.
کلاسهای پرورش خلاقیت برای کودکان
کلاسهای پرورش کودک خلاق فرصتی برای کودکان فراهم می کند تا مهارت های خود را در زمینه های مختلف خلاقیت، مانند هنر، موسیقی، نویسندگی، رقص و نمایش، توسعه دهند. این کلاس ها به کودکان کمک می کنند تا خلاقیت خود را کشف کنند، مهارت های حل مسئله خود را بهبود بخشند و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.
کلاس های نمایش: این کلاس ها کودکان را در زمینه های مختلف نمایش مانند بازیگری، کارگردانی، نویسندگی نمایشنامه و طراحی صحنه و لباس تشویق می کنند.
کلاس های رقص: این کلاس ها کودکان را در زمینه های مختلف رقص مانند رقص کلاسیک، رقص مدرن، رقص باله و رقص هیپ هاپ تشویق می کنند.
کلاس های نویسندگی: این کلاس ها کودکان را در زمینه های مختلف نویسندگی مانند داستان نویسی، شعر، نمایشنامه نویسی و روزنامه نگاری تشویق می کنند.
کلاس های موسیقی: این کلاس ها کودکان را در زمینه های مختلف موسیقی مانند آواز، ساز، تئاتر موزیکال و ترکیب موسیقی تشویق می کنند.
کلاس های هنری: این کلاس ها کودکان را در زمینه های مختلف هنری مانند نقاشی، نقاشی، مجسمه سازی، سفالگری و طراحی تشویق می کنند.
پرورش کودک خلاق
آیا علاقه مند هستید که پرورش کودک خلاق را افزایش دهید؟ مسیر رسیدن به تفکرخلاق سر راست نیست؛ اما، راهنماهایی وجود دارد که به ما در پیداکردن روشهای ایجاد آن کمک می کند.
۱. فراهم ساختن بستر خطاها برای کودکانتان
پژوهشگر استنفورد و نویسندۀ روانشناسی جدید موفقیت؛ کارول دوک، فرض می کند کودکانی که از شکست می ترسند احتمال کمتری در خلاق بودن تفکرشان وجود دارد. اگر کودکتان با یک اشتباه ناامید می شود سعی کنید به او چیزهایی مانند “چکار کنیم تا بتوانیم این نتیجه را تغییر دهیم؟” یا “چطور این را دوباره از اول انجام می دهی؟”بگویید. من روشی که در آن دوستم و همکارش بن گروسمن ـ کان مخترع آزمایشگاه نوردستورم این (اشتباه) را شکست پیشبردی یا دیدن اشتباهات به عنوان فرصت هایی برای ترقی نه شکست ها نامیده را تحسین می کنم.
۲. بگذارید کودکانتان کثیف کاری کنند.
اکثر ما جای تمیز را دوست داریم و شلوغ کاری ها بی نهایت باعث آشفتگی مان می شود. اما، زمانی که کودکان عنصر این خلاقیت هستند، شلوغ کاری ها نیز به سرعت گسترش می یابند. بعداً کودکتان از شما درخواست می کند تا نقاشی بکشد یا یک کیسه پر از گلوله های کتانی را در همه جای کف اتاق پخش کندکه در این صورت، اتاق را برایش آماده کنید. شما ممکن است با شلوغ کاری ها مخالفت کنید اما، مزایای خلاقیت بر این دردسر موقتی می چربد.
۳.کودکتان را به خاطر تلاشش تشویق کنید.
اکثر مابارها شنیده ایم که تشویق می تواند مانعی برای تفکر مستقل کودک باشد. در کتاب کان تنبیه به وسیله پاداش ها، وی در مورد اینکه چگونه جایزه موجب برانگیختن افراد برای به دست آوردن جایزه های بیشتر می شود، صحبت می کند. مشکل تشویق و جایزه دادن آن است که ممکن است کودک را از جستجوی انگیزه های درونی اش بازدارد؛ نمی گویم تشویق بد است بلکه، دفعه بعد که قصد تشویق کردن دارید . سعی کنید چیزهایی عینی بگویید مانند: “من دیدم که خودت کفش هایت را پوشیدی” یا “تو واقعاً برای حل مسئله ریاضی سخت کار می کنی”.
۴. روشنفکر باشید.
به کودکتان حق انتخاب از بین روشهای موجود برای ترغیب تفکر مستقل را بدهید. شما ممکن است به خوردن شام به جای صبحانه عادت نداشته باشید؛ اما، اگر کودکتان خواست از قبل از روانه شدن به مدرسه پاستا بخورد؛ فرصت را برایش فراهم کنید. اگر خواست در آشپزخانه به شما کمک کند سعی کنید محیط آشپزخانه را تبدیل به آزمایشگاه علمی کنید و اجازه دست زدن به مواد و ابزارهای آشپزی را به او بدهید.
۵. خلاقیت را برایش الگو قرار دهید.
خروجی خلاقیت تان چیست؟دوست دارید کجا و در چه کاری انرژی تان را صرف کنید؟ آشپزی، آوازخوانی، باغبانی، طراحی یا رقصیدن؟ کودکانی که والدینشان را می بینند که درگیر فعالیت های خلاق هستند به احتمال بیشتری این فعالیت ها را برای خودشان نیز می پذیرند. اگر کودک هنگام انجام کار خلاق در کنار شما بود فکر کنید به کارهایی که موجب شادی شما در کودکی تان بوده است و نیم ساعتی را با کودکتان برای انجام آن کار یا فعالیت صرف کنید. چه حسی داشتید؟ آیا آن را دوباره فردا یا روزی دیگر انجام خواهید داد؟
۶. به عقب برگردید (تجسم عینی)
این مرحله ممکن است با مورد شماره ۵ تناقض داشته باشد، اما مهم است به یاد داشته باشیم که این فقط برای برجسته کردن و نشان دادن اثر تعادل و توازن است. اگر کودک دوست دارد که دائماً تحت کنترل باشد، ممکن است نشان دهندۀ ریسک پذیری کمتر باشد که این خود از میزان خلاقیت می کاهد. اگر شما خودمختاری را تشویق کنید، نظاره گر رشد تخیل در کودکتان خواهید بود. دفعه بعد که کودکتان مشغول یک فعالیت ارام مثل نقاشی کردن یا نوشتن است از پریدن وسط فعالیتش خودداری کنید، زیرا این مسئله منجر به پرت شدن حواس وی می شود، در عوض، برای خودتان یک فنجان قهوه بریزید و از خلوت با خودتان لذت ببرید!
۷. زمانی را برای خلاقیت به کودکتان اختصاص دهید.
این کار ممکن است به ویژه برای والدین شاغل سخت باشد، اما کودکان نیاز به زمانبدون ساختار برای تجسم، ساختن، آزمون و اکتشاف دارند. حتی این وقت می تواند نیم ساعت بعد از شام، نقاشی کردن قبل از خواب و خواندن کتاب برای او یا اختصاص یک ساعت بازی تخیلی در روزهای تعطیل باشد. برنامه تان را بررسی کنید و از تخصیص یافتن وقت به کودکتان اطمینان حاصل کنید.
۸. رجوع به اسباب بازی های اولیه
اسباب بازی های صدادار با چراغ سرگرمی خوبی هستند و مطمئنا جایگاه خود را دارند ، اما آنها به اندازه وسایلی مانند برچسب ها، تیوب ها، خانه سازی، عروسک ها، ابزار، ماسه و آب متفکر خلاق بار نمی آورند. زمانی را برای نگاه کردن به بازی کودکتان اختصاص دهید و لیستی فوری از اسباب بازی ها تهیه کنید. با کدام اسباب بازی بیشتر بازی می کنند؟
کدام یک از اسباب بازی ها موجب تخیل شده و او را به سمت تجسم سازی پیش می برد؟ آیا برایتان امکان دارد اسباب بازی های محدود (مثلاً اسباب بازی دارای دکمه های یک یا دو کاره) را با اسباب بازی های خلاق و آزاد (مانند خانه سازی ها که محرک بازی خلاق هستند) کنید؟
منبع:کانون مشاوران ایران-پرورش کودک خلاق ✔️ ۱۰ روش قطعی روانشناسی