اختلال وسواس فکری عملی در زمان بارداری و پس از زایمان بسیاری از مادران را دگیر خود می کند. عادی است که مادران پس از ورود نوزاد جدید، مجموعه ای از احساسات مختلف را تجربه کنند. تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان داده است که پس از بارداری تغییرات خلقی و اختلالات مادران به دلیل بهم ریختگی هورمون ها شدید تر می شود، این اختلالات شامل اختلال وسواس فکری عملی نیز می باشد.
تخمین زده می شود که حدود 3 تا 5 درصد والدینی که تازه صاحب فرزند شده اند اختلال وسواس پس از بارداری را تجربه می کنند.
متاسفانه بیش تر افراد تنها با افسردگی پس از زایمان آشنا هستند بنابراین علائم وسواس پس از زایمان را نادیده می گیرند.
علائم وسواس پس از زایمان
ابتدا به خاطر داشته باشید که این علائم ممکن است از زمان بارداری شما نیز آغاز شوند بنابراین باید به رفتارهای خود در دوران بارداری نیز دقت کنید.
افرادی که پیش از زایمان وسواس داشته اند، بیش تر احتمال دارد که پس از بارداری یا در حین بارداری نیز وسواس را تجربه کنند البته این وسواس یک تفاوت عمده با وسواس های معمولی دارد، آن هم این است که این وسواس بیش تر مربوط به سلامتی کودک است.
وسواس فکری عملی در بارداری و پس از زایمان و درمان آن
علائم زیر از نشانه های وسواس پس از زایمان به شمار می رود:
ترس از انداختن کودک
ترس از قرار دادن کودک در مکان های خطرناک مانند روی گاز یا داخل یخچال
ترس از مرگ کودک
ترس از غرق شدن کودک
نگرانی از آسیب زدن به کودک
وسواس تمیزی در بارداری یا ایمنی کودک
تمیز کردن یا شستشوی بیش از حد
بدون دلیل گریه کردن
تحریک پذیری
عصبانیت
اضطراب
علل ایجاد وسواس پس از زایمان
تغییرات هورمونی
نمی توان دلیل خاصی برای وسواس یا افسردگی پس از زایمان تعیین کرد، اما از منظر بیولوژیکی، حدس زده می شود که تغییرات در هورمون هایی مانند استروژن ممکن است تا حد زیادی در این امر نقش داشته باشند.
هورمون ها می توانند در فعالیت انتقال دهنده های عصبی در مغز، از جمله سروتونین اختلال ایجاد کنند. اختلال ایجاد شده در سروتونین نیز به شدت در ایجاد وسواس پس از زایمان نقش دارد.
چالش های جدید
اگر از دیدگاه روانی به این موضوع نگاه کنیم متوجه می شویم که ورود یک نوزاد جدید چالش های جدید را به وجود می آورد، که ممکن است برای برخی از زنان طاقت فرسا به نظر برسد.
استرس یکی از عوامل اصلی ابتلا به اختلال وسواس فکری است و دوره پس از زایمان ممکن است به خصوص برای آن دسته از خانم ها که از حمایت کافی برخوردار نیستند استرس زا باشد.
مراقبت از ذهن و بدن پس از زایمان
هنگام تولد کودکتان ممکن است احساس کنید که باید با تمام وجود فقط به فرزندتان توجه کنید. به هر حال، نوزاد تازه متولد شده شما کاملاً از نظر غذا، آرامش و موارد دیگر به شما وابسته است.
اما این که تمام تمرکز خود را روی کودک بگذارید و به سلامتی خود توجه نکنید اشتباه است. به یاد داشته باشید که بچه دار شدن شما را به یک ابرقهرمان تبدیل نمی کند.
شما پس از زایمان از نظر جسمانی بهبود خواهید یافت. به عنوان مثال درد زایمان پس از چند روز از بین می رود. اما آیا شما از نظر روحی و ذهنی نیز بهبود خواهید یافت؟
بچه دار شدن یک تغییر بسیار بزرگ است.
حتی اگر دومین، سومین یا حتی ششمین فرزندتان را به دنیا بیاورید، شما به یک شخص دیگر نیز دارید که در نگهداری کودکتان به شما کمک کند.
به یاد داشته باشید که خودتان را برای تغیرات آماده کنید و تا جایی که می توانید از دیگران در این راه کمک بگیرید.
منبع:کانون مشاوران ایران-وسواس فکری عملی در بارداری و پس از زایمان و درمان آن
