مشاوره توانبخشی می تواند برای افراد سودمند باشد؟
افراد ناتوان، مبتلا به بیماری های روانی و سایر اختلالات روانپزشکی گاهی اوقات به کمک در جنبه های مختلف زندگی خود نیاز دارند از جمله محیط های کاری، زندگی، اجتماعی و یادگیری. یکی از رویکردهایی که می تواند به این افراد در مدیریت علائم و بهبود عملکرد کمک کند، به عنوان توانبخشی روانی اجتماعی شناخته می شود.

مشاوره توانبخشی یک رویکرد درمانی است که برای کمک به بهبود زندگی افراد مبتلا به بیماری روانی طراحی شده است. هدف آن آموزش مهارت‌های عاطفی، شناختی و اجتماعی است تا به آنها کمک کند تا حد امکان مستقل در جوامع خود زندگی و کار کنند.

تاریخچه توانبخشی روانی اجتماعی
قبل از دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، غیرعادی نبود که افراد مبتلا به بیماری‌های روانی جدی در نهادها قرار گیرند. رویکرد درمان مسائل مربوط به سلامت روان از آن زمان تا کنون تغییر قابل ملاحظه ای داشته و منجر به نهاد زدایی شده است.

امروزه بر کمک به افرادی که دارای شرایط سلامت روان هستند، تاکید می شود که تا حد امکان مستقل زندگی کنند و به طور کامل در جوامعی که در آن زندگی می کنند ادغام شوند.

در حالی که ننگ پیرامون بیماری روانی هنوز وجود دارد، توانبخشی روانی-اجتماعی تلاش می کند به کاهش تعصب و تقویت شمول اجتماعی کمک کند. این رویکرد از آنچه به عنوان مدل بهبودی بیماری روانی شناخته می شود، استفاده می کند.

بهبودی کامل اغلب هدف است، اما به‌عنوان یک فرآیند به‌جای یک نتیجه در نظر گرفته می‌شود. توانبخشی روانی اجتماعی بر توانایی فرد برای بهبودی متمرکز است. و بر ارائه توانمندسازی، شمول اجتماعی، حمایت و مهارت های مقابله ای متمرکز است.

زندگی هر فردی منحصر به فرد است و توانبخشی روانی-اجتماعی می تواند به افراد مبتلا به بیماری روانی کمک کند تا معنا، امید و رشد را بدون توجه به توانایی ها یا تأثیرات شرایط بیابند.

مشاوره توانبخشی روانی اجتماعی
اهداف توانبخشی روانی اجتماعی
صرف نظر از اینکه خدمات روانی اجتماعی چه شکلی دارند، اهداف اصلی شامل کمک به افراد در این احساس است:

توانمند : هر فردی باید احساس کند که می‌تواند اهداف خود را تعیین کند و از قدرت و استقلال برای پیگیری آن اهداف برخوردار باشد.
امیدوار : ممکن است افراد در نتیجه وضعیت خود احساس تضعیف کنند. توانبخشی بر کمک به مراجعان برای احساس امیدواری نسبت به آینده تمرکز دارد.
ماهر : هدف توانبخشی آموزش مهارت هایی است که به آنها کمک می کند شرایط خود را مدیریت کنند و زندگی ای را که می خواهند زندگی کنند. این شامل مهارت های زندگی، مهارت های کاری، مهارت های اجتماعی و غیره است.
پشتیبانی شده : متخصصان سلامت روان به مشتریان کمک می کنند تا روابط و ارتباطات اجتماعی را در جامعه خود ایجاد کنند.
اصول مشاوره توانبخشی
تعدادی از اصول کلیدی مشاوره توانبخشی روانی-اجتماعی وجود دارد که به نحوه برخورد متخصصان بهداشت روانی که در این زمینه کار می کنند به کار خود کمک می کند.  این اصول عبارتند از:

همه مردم پتانسیل هایی دارند که می توان آنها را توسعه داد.
مردم حق تعیین سرنوشت دارند.
تاکید بر نقاط قوت فرد به جای توجه به علائم بیماری.
نیازهای هر فرد متفاوت است.
خدمات حرفه ای باید متعهد باشد و تا حد امکان در یک محیط عادی انجام شود.
تمرکز بر مدل اجتماعی مراقبت (در مقابل مدل پزشکی) وجود دارد.


به جای تثبیت بر گذشته، بر زمان حال متمرکز است.
درمان‌های توانبخشی روانی-اجتماعی چند رشته‌ای و اغلب ماهیت زیست‌روانی-اجتماعی هستند. این دیدگاه تشخیص می‌دهد که بیماری روانی بر بخش‌های مختلف زندگی از جمله سیستم‌های بیولوژیکی، اجتماعی و روان‌شناختی تأثیر می‌گذارد. نه تنها هر یک از این سیستم ها تحت تأثیر سلامت روان هستند، بلکه به طور جدایی ناپذیری به هم مرتبط هستند. هنگامی که چیزی بر یک منطقه تأثیر می گذارد، مطمئناً بر سایر مناطق نیز تأثیر می گذارد.

با توجه به این موضوع، مشاوره توانبخشی روانی-اجتماعی رویکردی کاملاً فردی دارد و تشخیص می دهد که سایر متخصصان بهداشت روان و پزشکان ممکن است برای مشارکت در روند درمان مورد نیاز باشند. مراقبت فردی ممکن است به ترکیبی از خدمات و درمان موثر نیاز داشته باشد. این اغلب مستلزم تسهیل دسترسی به مراقبت از حوزه های مختلف است.

برای مثال، یک فرد مبتلا به یک بیماری روانی ممکن است به خدمات توانبخشی روانی اجتماعی نیاز داشته باشد که مهارت‌های اساسی زندگی و اجتماعی را هدف قرار می‌دهد، اما ممکن است به درمان شامل دارو و روان‌درمانی نیز نیاز داشته باشد. درمان وضعیت آنها علائم خاص فرد را هدف قرار می دهد، در حالی که توانبخشی بر روند بهبودی و ادغام مجدد متمرکز است.

رویکرد تیمی تضمین می کند که فرد به ابزارها و منابع مورد نیاز برای دستیابی به اهداف اعلام شده دسترسی دارد.

منبع:مرکز مشاوره و روانشناسی مشاورانه-مشاوره توانبخشی | مزایا و معایب توانبخشی روانی اجتماعی